“စစ်တပ်ရဲ့ ဆိုးညစ် ယုတ်မာမှုတွေ၊ လူထုအခက်ခဲတွေကို ဒီသံချပ်မှာ ဖော်ပြထားတယ်။ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေဘက်က လွဲမှားနေတဲ့ အရာလေးတွေကို ထောက်ပြထားတဲ့အရာတွေ ပါဝင်တယ်။”
“ တပ်မ ၁၀၁ တပ်တွေ ရှမ်းမြောက်မှာ စစ်ဆင်ရေးထွက်ရပြီး လက်ရှိ မိုးမိတ်တပ်ရင်းမှာ ရောက်နေတာလို့ သိရတယ်။ ကင်းစောင့်တဲ့အချိန်ညပိုင်းမှာ ကျတော်တို့ရှိတဲ့ဘက်ကို ပြေးလာခဲ့တာ။ နီးစပ်ရာလူထုကို အကူညီတောင်းပြီး ကျတော်တို့ဆီ ပို့ပေးဖို့ပြောခဲ့တာပေါ့။ အဲ့ဒါနဲ့ရောက်လာပြီး လက်နက်အပ်အလင်းဝင်ဖို့ တောင်းဆိုခဲ့တယ်”
ဧပြီ ၇ ရက် မနက် ၆ နာရီခွဲဝန်းကျင်က ရှော့တိုက်ဒုံး ၅ လုံးနဲ့ ပစ်ခတ်ခဲ့တဲ့ရဲတပ်ရင်း ၂၅ဟာ အာဏာရှင်ရဲ့ ထောက်တိုင်တခုဖြစ်ပြီး အထောက်ပံ့အများကြီးပေးနေတဲ့ နေရာတခုဖြစ်တာကြောင့် စစ်ရေးပစ်မှတ်အဖြစ်ရွေးချယ် တိုက်ခိုက်ခဲ့တာလို့ ဆိုပါတယ်။
“ပစ်လို့ရလားလို့ သွားကြည့်တဲ့အချိန် သူတို့ (စကစ)က ကင်းပုန်းဝပ်ဖို့ ကျတော်တို့ ကင်းပုန်းဝပ်တဲ့နေရာကို တက်လာတာ၊ ကျတော်တို့ဘက်ကို ၃ကောင်တက်လာတယ်၊ ခပ်လှမ်းလှမ်းကနေ ၅ကောင်တက်လာတာ၊ ကျတော်တို့နဲ့ နီးတဲ့ ၃ကောင်ကို အနီးကပ် ဦးအောင် ပစ်လိုက်တာ။”
ခလရ ၃၀၅ စစ်ကြောင်းဟာ ကောလင်းမြို့နယ်၊ ကျောက်တန်းရွာကို မတ် ၅ ရက်မှာ ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး စစ်ကြောင်းဝင်ရောက်ချိန်မှာ စစ်ကြောင်းမှူး ဗိုလ်မှူးနဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်သား ၂ ဦးက အသက် ၂၇ နှစ် အရွယ် ဆိုင်ကယ်စီးခရီးသွားအမျိုးသမီးတဦးကို အဓမ္မပြုကျင့်၊ လည်လှီးသတ်ဖြတ်ခဲ့တာကြောင့် စစ်ကောင်စီတပ်ကနေ စွန့်ခွာပြီး အလင်းဝင်လာတာလို့ ဆိုပါတယ်။
“ကိုယ်ပါတဲ့ဟာကို တခြားအမျိုးသမီးလေးတွေ ရာသီလာတာတွေ့ရင် ထုတ်ပေးကြ၊ မျှတသုံးကြရင်း ပါလာတဲ့ အရေးပေါ်ပစ္စည်းလေးတွေက ကုန်ကြပြီ။ သွားဝယ်ဖို့ကလည်း ဝယ်စရာ ဆိုင်မရှိတာရယ် တော်တော်များများကလည်း လူချည်းပဲ ပြေးလာရတာဖြစ်တဲ့အတွက် ငွေကြေးမပါလာတော့ မဝယ်နိုင်ကြဘူး။”
“အဲ့ရွာ (မနော်သာရွာ)နားမှာ တိုက်ပွဲဖြစ်တယ်၊ **တွေက ရွာသားတွေကို ထွက်ခွင့်လည်းမပေးဘူး၊ **တွေက ပြန်ဆုတ်ချိန် ပြည်သူတွေကို ကာထုတ်တာ၊ လေကြောင်းထိတဲ့ မိသားစုတွေက စာသင်ကျောင်းမှာ ပုန်းနေခဲ့တာ၊ ကိုယ့်ဘက်က သွားကယ်ထုတ်လို့ ထွက်လာတဲ့အချိန် လေကြောင်းနဲ့ ပစ်လို့ထိတာ။”
“ရှေ့နေက အောင်ကျော်ဇင် စစ်ကြောရေးမှာ ဆုံးသွားလို့ သူ့ဓာတ်ပုံလေး ပေးလိုက်ပါ။ ရက်လည် (ဆွမ်းသွပ်)ချင်လို့ဆိုပြီး လာတောင်းတာ၊ ရုပ်အလောင်းလည်း မမြင်ရသလို ပြန်လည်းမရပါဘူး။”
လက်နက်ကြီးနဲ့လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေး အသိပညာပေးပွဲမှာ ခိုင်ခံ့တဲ့ ဗုံးခိုကျင်းတူးနည်းတွေ၊ လက်နက်ကြီးပစ်ချိန် ပုန်းရှောင်ရမယ့် အနေအထားတွေနဲ့ ကာကွယ်ဖို့ နည်းလမ်းတွေကို စာတွေ့၊ လက်တွေ့ သင်ပြပေးခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
“လက်နက်ကြီးနဲ့ အပြန်အလှန်ပစ်ခတ်ရင်း စကစဘက်က ပစ်တဲ့ လက်နက်ကြီးကောင်တာနဲ့ ထိတာပါ။ လည်ပင်းနဲ့ ပခုံးကြား ထိတာ၊ ဆေးရုံကဝေးတော့ လမ်းမှာတင် ကျဆုံးသွားတာဗျ။”
“ဒီလို ကျည်ကာဦးထုပ်တွေ မရှိခဲ့ရင် ရဲဘော်တဦးရဲ့ ခေါင်းကို လက်နက်ကြီးစ မှန်တယ်ဆိုရင်တောင် မှန်တဲ့ အတိုင်းအစပေါ်မူတည်ပြီး အဲ့ဒီနေရာမှာပဲ အသက်ပေးကောင်း ပေးရနိုင်တယ်။ ဒီဦးထုပ်တွေသာ ရှိခဲ့မယ်ဆိုရင် ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက် ကာဗာပေးနိုင်တယ်။”
စစ်ကြောင်းပြန်ထွက်သွားလို့ အသက်ဘေးလွတ်မြောက်သွားတဲ့ ပြည်သူတွေဟာ ရွာထဲက စာသင်ကျောင်းတွေမှာ ခိုကပ်နေရကြပြီး ပြာပုံထဲက သံတိုသံစတွေကို ရသလောက် လိုက်ကောက်ကာ ပိဿာချိန်နဲ့ ပြန်ရောင်းကြပြီး ကလေးငယ်တွေအတွက် မုန့်ဖိုးရှာနေကြတာပါ။
“တယောက်ကိုတော့ တိုင်မှာ လက်ပြန်ကြိုးတုတ် ခေါင်းဖြတ်ထားခဲ့တယ်၊ မနက်ခင်းဖမ်းပြီး စစ်မေးရင်းနဲ့ တိုင်မှာကြိုးချည်ပြီးသတ်ထားခဲ့တာ။ နောက်တယောက်ကတော့ လက်ပြန်ကြိုးတုတ် လည်ပင်းကို ကြိုးကွင်းစွပ် လည်လှီးသတ်ပြီး ချောင်းထဲကို မျှောပစ်လိုက်တယ်၊”
ရဲဘော်ဆွီးနိကိမ်ဟာ အသားဖြူဖြူ မျက်နှာသွယ်သွယ်နဲ့ တိုင်းရင်းသူပီပီ ချစ်စရာကောင်းပြီး သန့်သန့်ပြန့်ပြန့်လေး နေတတ်တာကြောင့် တပ်ရင်းရှိ လူအကုန် သူ့ကိုချစ်ကြသလို မိန်းကလေးပေမယ့် ကျားကျားလျားလျားနဲ့ ယောက်ျားလေးလိုမျိုး နေတတ်သူဖြစ်ပြီး တပ်သား၊ အရာရှိ မခွဲခြားဘဲ တန်းတူဆက်ဆံတတ်သူလို့ ရဲဘော်ရဲဘက်တွေက မှတ်ချက်ပြုကြပါတယ်။
“ကျနော်တို့ဆီမှာ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်တော့ သင်တန်းတက်ရောက် အောင်မြင်ကြတယ်။ အမျိုးသမီးကတော့ ၁၀၀ ရာခိုင်နှုန်းအောင်မြင်တယ်လို့တောင် ပြောလို့ရတယ်။ အမျိုးသမီးက ဒီသင်တန်းမှာပါတဲ့ အရေအတွက်အကုန်လုံး သင်တန်းဆင်းတဲ့ထိ လုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့တယ်။ အမျိုးသားတွေတန်းတူပဲ လုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ အမျိုးသားတွေလို လျင်မြန်ဖျက်လတ်ပြီး လုံးဝလုပ်နိုင်တဲ့ အနေထားမျိုးမဟုတ်ခဲ့ပေမယ့် သူတို့စံချိန်စံနှုန်းနဲ့အညီကို ကျော်ဖြတ်နိုင်ခဲ့တယ်။”
Sharing Information to the Local