“စည်းကမ်းချက်တချို့နဲ့ ကိုက်ညီမှာ မဟုတ်ဘူး၊ မကိုက်ညီဘူးဆိုရင် အဲချိန်ထဲက ပယ်ချလိုက်။ ခုက တနှစ် ကျော်မှ အဲလိုလာလုပ်တော့ ပြောရမယ်ဆိုရင် မိုက်ရိုင်းတာ စော်ကားတာ။ ကလေးတွေရဲ့ မျှော်လင့်ချက်တွေ ရော တက်လမ်းတွေရော အကုန်လုံးကို ရိုက်ချိုးပစ်လိုက်တာ။”
“ ‘ဒီနားမှာ PDF တွေရှိလား၊ PDF စခန်းကဘယ်နားတုန်း’ မေးတာပေါ့။ မသိဘူးပြောရင် ‘မသိရင် သတ်တယ်ကွာ’ ဆိုတဲ့သဘောမျိုးနဲ့ သတ်တာ။ ‘ဒီနားတော့ PDF စခန်းမရှိပါဘူး’ ပြောရင် ‘မရှိရင် သတ်တယ်’ အဲ့လိုပုံစံမျိုး ပစ်တာ။ အစောပိုင်းက တကယ် မပစ်လောက်ဘူးထင်တာ။ ခြိမ်းခြောက်တဲ့ ပုံစံမျိုးထင်တာ၊ ဒါပေမဲ့ နောက်ပိုင်း အော်တိုဆွဲပြီး အကုန်တန်းစီပစ်လိုက်တာ”
ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်က မြေပဲ ၁ ဧကကို တင်းရေ ၁၀၀ ခန့် ထွက်ရှိပြီး အခုနှစ်ကတော့ ၁ ဧကကို တင်း ၃၀ နီးပါးသာ ထွက်တာကြောင့် ပုံမှန်မြေပဲ တင်းရေ ၁,၀၀၀ ကျော် ရရှိတဲ့တောင်သူတွေပါ အခုနှစ်မှာ တင်း ၂၀၀ ကျော်သာ ထွက်ရှိတော့တယ်လို့ သိရပါတယ်။
ထပ်မံသေဆုံးသူတွေဟာ အသက် ၈၃ နှစ်အရွယ် ဒေါ်ခင်မြင့်နဲ့ အသက် ၃၇နှစ်အရွယ် ဦးဇော်လင်းတို့ ဖြစ်ပြီး မေလ ၁၂ ရက်နဲ့ ၁၃ ရက်တွေမှာ ဆေးကုသရင်း ရရှိဒဏ်ရာတွေနဲ့အသီးသီးသေဆုံးခဲ့တာလို့ ဆိုပါတယ်။
“ပျူစခန်း ၄ ခုသိမ်းပြီး ဆည်ချောင်းနဲ့ ဟာပါမှာ စစ်ကြောင်းမှူးအပါ အကျအဆုံးများတယ်။ စစ်**နဲ့ ပျူတွေ စခန်းစွန့်ခွာ ထွက်ပြေးသွားတယ်”
“ စကစက စာသင်ကျောင်းတွေလည်းမရှောင်၊ ဘုန်းကြီးကျောင်းတွေလည်းမရှောင် ပစ်ခတ်နေတာ။ တခြားမြို့နယ်တွေမှာလည်း စာသင်ကျောင်းတွေ ပစ်ခတ်နေတာတွေ့နေရတယ်။ လတ်တလောလေကြောင်းကနေ ခပ်စိပ်စိပ်ပစ်ခတ်နေတာတွေက မြိုင်နယ်၊ ပေါက်နယ်စပ်တွေမှာလည်းရှိနေလို့ စိုးရိမ်လို့ ယာယီနားလိုက်တာပါ”
အင်အား ၁၀၀ ဝန်းကျင်ပါတဲ့ စစ်ကောင်စီစစ်ကြောင်းက ရွာထဲကို ရုတ်တရက်ပစ်ခတ် ဝင်ရောက်လာပြီး ဘုန်းကြီးကျောင်းမှာ ပုန်းရှောင်နေသူတွေကိုဖမ်းဆီးကာ အဲ့ဒီထဲက အမျိုးသား ၃၁ ဦးနဲ့ အမျိုးသမီး ၁ ဦးကို အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ခဲ့တာပါ။ အသတ်ခံရသူတွေထဲမှာ အသက် ၁၈ နှစ်မပြည့်သေးသူ အမျိုးသား ၃ ဦးလည်း ပါဝင်ပါတယ်။
“စစ်ကြောရေးမှာ ရရှိတဲ့အတွင်းကြေဒဏ်ရာနဲ့ ညှင်းပန်းနှိပ်စက်မှုကရတဲ့ ဒဏ်တွေကြောင့် ဆေးကုမှုခံနေရတာ။ အဓိက ဆုံးသွားတဲ့အကြောင်းရင်းက သူစစ်ကြောရေးမှာရတဲ့ ဒဏ်တွေကို ပြင်ပဆေးရုံမှာ ကုသဖို့ အချိန်နဲ့ တပြေးညီ ပို့ဆောင်ခဲ့ခြင်းမရှိတဲ့အတွက် သေဆုံးခဲ့ရတာ။ လုံလောက်တဲ့ ဆေးဝါးစောင့်ရှောက်မှုတွေသာရခဲ့မယ်ဆိုရင် လူငယ်ပိုင်း လူလတ်ပိုင်းတယောက်က သေဆုံးခဲ့မှာ မဟုတ်ဘူး။”
မြေလတ်အသံက ရရှိထားတဲ့ ဓါတ်ပုံတွေမှာတော့ အသတ်ခံထားရတဲ့အလောင်းတွေမှာ သက်လတ်ပိုင်းနဲ့ သက်ကြီးပိုင်းအမျိုးသားတွေအများစုပါဝင်တာကို တွေ့ရှိရပါတယ်။ အလောင်းတချို့က ဦးခေါင်းပွင့်ဒဏ်ရာတွေနဲ့ သေဆုံးထားကာ ရာသီဥတုပူပြင်းတဲ့အတွက် ပုပ်မှာစိုးလို့ ဒေသခံတွေက ချက်ချင်းသင်္ဂြိုဟ်ဖို့လုပ်နေကြရပြီး တချို့အလောင်းတွေကိုတော့ သက်ဆိုင်ရာ မိသားစုက လာရောက်ယူဆောင်ပြီး သင်္ဂြိုဟ်ဖို့ ပြင်ဆင်နေကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
“ရွာထဲမှာ တောက်လျှောက်ပစ်တော့ ပြေးချိန်မရတော့ဘဲ ဘုန်းကြီးကျောင်းတွေထဲပဲ ပြေးဝင်ရှောင်ကြတာ၊ ဘုန်းကြီးကျောင်းထဲက လူတွေကိုခေါ်ထုတ်ပြီး အပြင်မှာအစုလိုက်အပြုံလိုက် ပစ်သတ်သွားတာ၊ ပြည်သူတွေချည်းပဲ”
စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ မုံရွာမြို့နယ် သပိတ်ခေါင်းဆောင်တဦးဖြစ်တဲ့ ကိုဝေမိုးနိုင်ကို စစ်ကောင်စီ လက်အောက်ခံတရားရုံးက ထောင်ဒဏ် နှစ် ၂၀ ထပ်မံချမှတ်လိုက်ပြီး စုစုပေါင်း ထောင်ဒဏ် ၇၄ နှစ်ချခံခဲ့ရတယ်လို့ မုံရွာလူထုသပိတ်တိုက်ပွဲ ဦးဆောင်ကော်မတီဝင် ကိုရှင်းသန့်က ပြောပါတယ်။
“**၇ ကောင်သေ၊ ဒဏ်ရာရသူများတယ်။ တိုက်ပွဲက ဒီနေ့ထိ တိုက်နေတုန်း? နောက်ဆက်တွဲ မသိရသေးဘူး။”
“**တွေဘက် အကျရှုံးကတော့ ၃ ယောက်လောက်ရှိလိမ့်မယ် သေချာတယ်။ သေတဲ့သူတွေကို ညတွင်းချင်း အလောင်းဖျောက်ပြီး အစားထိုးထည့်ထားတယ်လို့လည်း ကြားတယ်။”
“ဗုံး ၂ လုံးကို လမ်းခြားပြီးတော့ တအိမ်တလုံး ကျတာပေါ့။ ဗုံးကျပြီး မီး လုံးလုံးလောင်သွားတာက ၄ အိမ်၊ ဗုံးတိုက်ရိုက်ကျတဲ့ တအိမ်ကကျတော့ မီးမလောင်ဘဲ အဆောက်အဦက ပြားပြီး ပြိုသွားတယ်။ PDF တွေရဲ့ စုရပ်နေရာလို့ ထင်ပြီး ကြဲသွားတာ”
“ဗုံး ၂ လုံးကို လမ်းခြားပြီးတော့ တအိမ်တလုံး ကျတာပေါ့။ ဗုံးကျပြီး မီး လုံးလုံးလောင်သွားတာက ၄ အိမ်၊ ဗုံးတိုက်ရိုက်ကျတဲ့ တအိမ်ကကျတော့ မီးမလောင်ဘဲ အဆောက်အဦက ပြားပြီး ပြိုသွားတယ်။ PDF တွေရဲ့ စုရပ်နေရာလို့ ထင်ပြီး ကြဲသွားတာ”
Sharing Information to the Local