“ဒီအိမ်ပဲ” ဆိုသည့် လူတဦး၏ ပြောစကားနှင့်အတူ အိမ်ခြံတံခါးကို ခပ်ကြမ်းကြမ်းတွန်းခေါက်ကာ အိမ်ရှင်တွေကို အော်ခေါ်ကြတော့သည်။ ဝရုန်းသုန်းကားအခြေအနေဖြင့် နာရီဝက်ခန့်ပင်မကြာသောအချိန်မှာ အိမ်ထဲက လူငယ်တဦးကို နှစ်ဖက်ညှပ်ကာ ခေါ်ထုတ်လာပြီး ကားပေါ်တင်ကာ မောင်းထွက်သွားကြတော့သည်။ ဝင်ရောက်သွားသော အိမ်ထဲမှာ အော်ဟစ်ငိုယိုသံများနှင့် ကျန်ခဲ့သည်။
“အလုပ်သိမ်းအပြန် ရတဲ့ငွေနဲ့က ဆန်လေးလုံး(နို့ဆီဗူး) ဝယ်လိုက်ရင် ငါးရာကျော်ကျော်ပဲ ကျန်တယ်။ တခြား ဘာမှဝယ်လို့မရတော့ဘူး။ ရပ်ကွက်ထဲမှာ အကုန်အဲလိုမိသားစုတွေချည်းပဲ။ ချေးလိုက်ငှားလိုက် ပြန်ဆပ်လိုက်နဲ့ အပေါင်ဆိုင်မှာလည်း လူတွေကိုတန်းစီနေတာပဲ”
စစ်ကောင်စီရဲ့ စစ်မှုထမ်းဥပဒေကျင့်သုံးတာကို ပြည်သူတွေအနေနဲ့ ရတဲ့နည်းနဲ့ ဆန့်ကျင်ဖို့နဲ့ တော်လှန်ရေး တပ်ဖွဲ့တွေထဲဝင်ရောက်ဖို့ တိုက်တွန်းချက်တွေရှိနေပေမယ့်လည်း အလုံးအရင်းနဲ့ ရောက်ရှိလာတဲ့တပ်သားသစ်တွေကို လက်နက်တွေ ဘယ်လိုတပ်ဆင်ရမလဲဆိုတာက ခေါင်းခဲစရာဖြစ်လာပါတယ် လို့ မကွေးတိုင်း၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းအခြေစိုက်တဲ့ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေက ပြောပါတယ်။
“ ‘ဒီနားမှာ PDF တွေရှိလား၊ PDF စခန်းကဘယ်နားတုန်း’ မေးတာပေါ့။ မသိဘူးပြောရင် ‘မသိရင် သတ်တယ်ကွာ’ ဆိုတဲ့သဘောမျိုးနဲ့ သတ်တာ။ ‘ဒီနားတော့ PDF စခန်းမရှိပါဘူး’ ပြောရင် ‘မရှိရင် သတ်တယ်’ အဲ့လိုပုံစံမျိုး ပစ်တာ။ အစောပိုင်းက တကယ် မပစ်လောက်ဘူးထင်တာ။ ခြိမ်းခြောက်တဲ့ ပုံစံမျိုးထင်တာ၊ ဒါပေမဲ့ နောက်ပိုင်း အော်တိုဆွဲပြီး အကုန်တန်းစီပစ်လိုက်တာ”
စစ်အာဏာသိမ်းခံရပြီး ပဋိပက္ခပေါင်းစုံနဲ့ တစ်တိုင်းပြည်လုံးကြုံနေရချိန် မြန်မာပြည်ရဲ့ လူဦးရေအထူဆုံးမြို့ ရန်ကုန်ကလမ်းမတွေပေါ်မှာ နွမ်းပါးကလေးငယ်တွေ တိုးပွားလာတာကို သူသတိထားမိခဲ့တယ်။ ဒီကလေးတွေအတွက် တတ်နိုင်တာလုပ်ပေးဖို့ ကိုဖြိုး သန္နိဋ္ဌာန်ချလိုက်တယ်။
၂၀၂၄ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀ ရက် စစ်မှုထမ်းဥပဒေပြဌာန်းလိုက်ပြီးနောက်မှာ ရပ်/ကျေးအုပ်ချုပ်ရေး အဖွဲ့ဝင်တွေကို ဒေသခံပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့တွေက ဆက်တိုက်ဆိုသလို ရှင်းလင်းခဲ့ရာမှာ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးအပါအဝင် အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ဝင်သေဆုံးမှုတွေဟာ ပဲခူးတိုင်းအနောက်ခြမ်းမှာ အရင်ကထက် ပိုမိုမြင့်တက်လာနေတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ပြည်ခရိုင် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် ၃၆၀၂ တပ်ရင်း သတင်းနဲ့ပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံက "စကစဒေါက်တိုင်တွေကို စတင်ရှင်းလင်းနေပြီ” လို့ ပြောပါတယ်။
ပုံမှန်အားဖြင့် ဝါထွက်တဲ့ အိဒ်နေ့မှာ အစ္စလာမ်ဘာသာဝင်တွေဟာ ဂျုံနဲ့ အမဲသားတို့လို အာဟာရပြည့်တဲ့ အစားအသောက်တွေ အလျှံပယ်ချက်ပြုတ် စားသောက်ကာ လှုဒါန်းလေ့ရှိကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ မသီတာတို့ရောက်နေတဲ့ စစ်ရှောင်စခန်းက ဥပုသ်ထွက်ပြီး ဝါဖြေကြတဲ့ အစ္စလာမ်ဘာသာဝင်တွေကတော့ ကိုယ်တိုင် ဝမ်းဝအောင်တောင် မနည်းစားနေရတဲ့ အခြေအနေဖြစ်နေကြရပါတယ်။
“စစ်ကြောင်းလာရင် ပြေးလွှားရှောင်ရတိမ်းရတော့ ရွာမှာရှိတဲ့ အိမ်တွေကလည်း သူတို့ဆီမှာ မဖွင့်စေချင်ဘူးပေါ့ဗျာ။ မသင်စေချင်လို့ မဟုတ်ဘူး။ ချောင်းဦးကြီးမှာလည်း မီးတွေရှို့တော့ သူတို့ဆီမှာလည်း စာသင်ရင်မီးရှို့မှာပဲဆိုပြီးကြောက်ကြတယ်။”
“ဒရုန်းကနေ ကြည့်ရတဲ့ပုံအရ မြို့ရဲ့ ၉၈ ရာခိုင်နှုန်းက ပျက်စီးသွားပြီ”
ထုတ်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းခွင်ကို ဖုန်းတလုံးနဲ့ မှတ်တမ်းတင် ဓာတ်ပုံတွေ၊ ဗီဒီယိုတွေ ရိုက်လေ့ရှိတဲ့ ကိုငယ်က လုပ်လက်စ Rocket အဖူးလေးပြီးရင် ကိုယ့်ရဲဘော်တွေကို မှတ်တမ်းတင်အုံးမယ်လို့တွေးနေချိန်မှာပဲ ‘ဝုန်း’ ဆိုတဲ့ ကျယ်လောင်တဲ့ပေါက်ကွဲသံတခု စတိုခန်းဘက်က ထွက်ပေါ်လာပါတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ ကိုငယ်သိလိုက်တာက သူမြေပြင်ပေါ် လဲကျသွားတယ်ဆိုတာပါပဲ။ သူ့နားထဲမှာ နောက်ဆက်တွဲ ပေါက်ကွဲသံတွေကိုသာ ဆက်တိုက်ကြားနေရပါတယ်။ ကိုငယ်အတွက် ပထမဦးဆုံးခေါင်းထဲရောက်လာတဲ့အတွေးက အဆောက်အဦထဲက ရဲဘော်တွေရဲ့ အခြေအနေပါ။
“လင်းပိုင် စောင့်ကြည့်တဲ့ ဒေသခံတွေတောင် ခုက ကိုယ့်အသက်ကိုယ်ဖက်နဲ့ ထုပ်ထားရတယ်”
ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ - PDFတပ်ဖွဲ့များ ထိန်းချုပ်မှုအားကောင်းသော မြို့နယ်များတွင်ရှိနေသည့် ကပစတပ်များသည် နယ်မြေလုံခြုံရေးကိုသာ အဓိကထားလုပ်ဆောင်နေရခြင်းကြောင့် ထုတ်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းများ လည်ပတ်နိုင်ခြင်း မရှိကြတော့ပေ။ ထို့အပြင် ရှေ့တန်းစစ်ဆင်ရေးများတွင် စစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံတပ်ဖွဲ့ဝင်များ အသေအဆုံးများနေပြီး အင်အားလိုအပ်ချက်များရှိနေခြင်းကြောင့် ကပစ စစ်သားများကို ရှေ့တန်းစစ်ဆင်ရေးများအတွက်ပါ ထုတ်နုတ် ပို့ဆောင်နေရသည်။
“လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု မတိုင်ခင်ကတော့ ဗုံးခိုကျင်း ရွာမှာ မရှိဘူး။ ဒါပေမဲ့ တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်ပြီး နောက်ပိုင်းမှာ ပြည်သူလူထုက ဗုံးခိုကျင်းတွေ ဘန်ကာတွေ၊ အိမ်တိုင်းအိမ်တိုင်းမှာ ဆောက်လုပ်လာတာတွေတော့ ရှိပါတယ်။” ဟု ပြောင်းလဲလာသည့် မင်းလှရွာအခြေအနေကို ကိုကောင်းကောင်းက ပြောသည်။ ဗုံးခိုကျင်းတကျင်းအတွက် ပျှမ်းမျှ ကျပ် ၃ သိန်းနှင့် ၃ သိန်းခွဲဝန်းကျင်ကုန်ကျပြီး အသုံးပြုသည့် သစ်၊ ကျောက်၊ သဲ စသည့်ပစ္စည်း အနည်းအများအပေါ် မူတည်၍လည်း ကုန်ကျစရိတ်ကွာခြားမှုရှိသည်။
တိုက်ပွဲတွေစတင်ခဲ့တဲ့ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁ ရက်နဲ့ ၂၂ ရက်တွေမှာ စခန်းသိမ်းတိုက်ပွဲတွေ ဆင်နွှဲခဲ့တာဖြစ်ပြီး ဖေဖော်ဝါရီ ၂၃ ရက် မနက် ၄ နာရီလောက်မှာ ကလေးမြို့ မြောက်ပိုင်းက ကံကြီးရွာစခန်း၊ ကံသာယာရွာစခန်းနဲ့ ကလေးတောင်ပိုင်းက စက္ကန့်ရွာစခန်း စတဲ့ စစ်ကောင်စီစခန်း ၃ ခုကို သိမ်းပိုက်ထားနိုင်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
“ပကဖကိုကြောက်လို့ ထွက်ပြေးနေရတာဟာ (သူတို့ဒေသမှာ) ကျွန်တော်တစ်ယောက်ပဲ ရှိမယ်နဲ့ တူပါတယ်။ သူများတွေ ကိုယ့်အဖြစ်ကို မေးတဲ့အခါ ပြန်ပြောပြရတာ လူကြားလို့မှ မကောင်းပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ တကယ့်ကို ကြုံတွေ့နေရတာပါ”
Sharing Information to the Local